Aktualności

2017-02-03

Ryczałt za nocleg: analiza skutków wyroku Trybunału Konstytucyjnego - pełna treść komunikatu

SEKCJA

Przedstawiamy poniżej pełną treść komunikatu dla członków ZMPD.

Wyrokiem z dnia 24 listopada 2016 r. w sprawie o sygnaturze akt K 11/15 Trybunał Konstytucyjny uznał, że norma prawna wynikająca z pozostających w związku przepisów: art. 21a ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców art. 77 5 § 2, 3 i 5 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy oraz § 16 ust. 1, 2 i 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do kierowców wykonujących przewozy w transporcie międzynarodowym, jest niezgodna z art. 2 Konstytucji RP.

ZMPD zleciło przeprowadzenie analizy prawnej mającej na celu zbadanie skutków wyroku Trybunału Konstytucyjnego i jego ewentualnych konsekwencji dla branży transportowej w Polsce.

Z przedstawionej opinii wynikają następujące wnioski:

1. Pracodawca nie jest obowiązany do zapewnienia noclegu, rekompensowania jego kosztów oraz wypłaty ryczałtu, jeśli kierowca przebywa w zagranicznej podróży służbowej.

Uwaga!
Jeżeli przedsiębiorcy planują wypłatę ryczałtów za nocleg, to po wejściu w życie wyroku TK, powinni to zrobić w regulaminie wynagradzania lub w umowie o pracę. W przeciwnym wypadku przedsiębiorcy nie będą mieli podstaw do wypłaty ryczałtu za nocleg.

2. Wyrok TK nie ma wpływu na normy regulujące zasady wypłaty kierowcom diet z tytułu podróży służbowej;

Uwaga!
Należy zwrócić uwagę, że Trybunał nie zakwestionował zgodności z Konstytucją art. 21a ustawy o czasie pracy kierowców w całości. Niezgodna z art. 2 Konstytucji RP jest jedynie treść normatywna w zakresie, w jakim stanowi podstawę do przyznawania kierowcom znajdującym się w podróży służbowej zwrotu kosztów noclegu w wysokości stwierdzonej rachunkiem w granicach limitu określonego dla pracowników zatrudnionych w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej lub ryczałt w wysokości 25% tego limitu. Pomimo tego, że przepis art. 21a ww. ustawy w zakresie wypłaty diet, obciążany jest podobnym błędem legislacyjnym w postaci odesłania kaskadowego, jakim dotknięte są zakwestionowane normy regulujące problematykę ryczałtów za nocleg, to w pozostałym zakresie zachowuje moc obowiązującą. Uchylenie mocy obowiązującej normy prawnej nie może bowiem nastąpić w sposób dorozumiany ani poprzez analogię.

3. Wyrok TK nie ma wpływu na opodatkowanie i oskładkowanie diet i innych świadczeń uzyskanych za czas podróży służbowej.

Uwaga!
Przychody z tytułu diet i innych należności z tytułu podróży służbowej, nadal będą korzystać ze zwolnienia od podatku oraz nie będą stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społecznie i rentowe, jednakże do wysokości określonej przepisami MPiPS w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności z tytułu należności przysługujących pracownikowi zatrudnionymi w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej. W związku z tym, normy te należy stosować również wobec ryczałtów za nocleg wypłacanych kierowcom wykonującym przewozy w transporcie międzynarodowym, o ile obowiązek ich zapłaty będzie wynikał z regulaminu wynagradzania albo umowy o pracę.

4. Wyrok TK nie odnosi się do kierowcy będącego w podróży krajowej.

Uwaga!
Rozstrzygniecie TK nie jest równoznaczne z uchyleniem przepisu art. 21a ustawy o czasie pracy kierowców, który w pozostałym zakresie zachowuje moc obowiązującą. Zakwestionowana przez TK norma odnosi się jedynie do kierowcy wykonującego międzynarodowy przewóz drogowy, zatrudnionego na podstawie stosunku pracy, który znajduje się w podróży zagranicznej. Ponadto zakwestionowana norma miała zastosowanie jedynie w przypadku, gdy określone w umowie o pracę, regulaminie wynagradzania lub układzie zbiorowym pracy postanowienia były mniej korzystne lub zasady te nie zostały określone.

Powyższa analiza stanowi jedynie pogląd w sprawie. Zważywszy na rozbieżności w ocenie skutków prawnych, jakie niesie ze sobą wyrok Trybunału Konstytucyjnego oraz mając na uwadze, że do tej pory Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa nie zajęło jednoznacznego stanowiska w tej sprawie, choć podjęło takie zobowiązanie, ZMPD zaleca występowanie na piśmie do właściwych urzędów skarbowych o interpretację indywidualną.

Opr. ZMPD/DTR/PM

MENU

o ZMPD

Aktualności