Z inicjatywy przewoźników, 12 marca 2020 r. w Bydgoszczy odbyło się spotkanie przedsiębiorców z Prezydium Komisji Infrastruktury Sejmu RP. 

Na zaproszenie prezesów Kujawsko-Pomorskiego Stowarzyszenia Przewoźników Drogowych im. Dionizego Woźnego Adama Jędrycha oraz Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce Jana Buczka odpowiedzieli posłowie – Przewodniczący sejmowej Komisji Infrastruktury Paweł Olszewski oraz jego zastępca, jednocześnie Przewodniczący Podkomisji Stałej ds. Transportu Drogowego, Drogownictwa, Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego i Poczty Piotr Król.

Głównymi tematami posiedzenia były postulaty branży dotyczące zwrotu części podatku akcyzowego, przeciwdziałanie nieuczciwej konkurencji oraz bardzo trudna sytuacja związana z epidemią koronawirusa. Temu ostatniemu tematowi poświęcony był briefing prasowy. 

Prezes Jędrych podkreślił, że transport do Włoch całkowicie ustał, a epidemia najbardziej dotknęła branżę autobusową. – Musimy znaleźć rozwiązanie problemu, bo inaczej firmy będą bankrutowały – powiedział prezes Jędrych. Prezes Buczek zauważył, że przedsiębiorcy z branży stali się zakładnikiem swojego sukcesu. – Polscy przewoźnicy mając blisko 30 proc. udziału w rynku stanowią podstawę krwiobiegu europejskiej gospodarki. Nasza branża jako pierwsza została dotknięta skutkami epidemii. Transport turystyczny stanął zupełnie, a przewoźnicy wykonujący jazdy dla międzynarodowych koncernów tracą pracę – powiedział prezes ZMPD. Jako kluczowe uznał jak najszybsze znalezienie rozwiązań w obszarach dotyczących zobowiązań wobec Skarbu Państwa, zwłaszcza że zablokowany przez urzędy skarbowe VAT ogranicza firmom płynność finansową. Przedsiębiorcy domagają się m.in. zawieszenia zobowiązań podatkowych i danin na rzecz ZUS w przypadku wynagrodzeń dla kierowców, uruchomienia w stosunku do kierowców wypłat z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. – Chcemy utrzymać potencjał, aby ruszyć na rynki natychmiast, gdy tylko pozwolą na to warunki. Jednak do momentu odzyskania przez nasze firmy stabilności finansowej potrzebna jest finansowa pomoc państwa – dodał Jan Buczek. Podczas briefingu przedstawiono wyniki opracowanej przez ZMPD ankiety z której wynika, że co czwarta firma transportowa odczuła spadki obrotu aż o 30 proc.

– Wszystko zaczyna się walić. Jeżeli nie będziemy grali w jednej orkiestrze, to nie damy sobie rady – powiedział prezes Jędrych podczas spotkania przewoźników z przedstawicielami komisji. Wtórował mu prezes ZMPD. – Od wielu lat rentowność branży transportowej systematycznie spada. Na dodatek jesteśmy zaskakiwani zmianami w przepisach, które zwiększają nasze koszty stałe. Wielu przewoźników w 2020 roku zdecydowało się zawiesić lub zamknąć działalność transportową. To efekt m.in. ograniczenia w dostępie do rynku państw Europy Zachodniej. Wiele czynników powoduje, że stajemy przed trudną sytuacją. Do tej pory obywaliśmy się bez wsparcia państwa, lecz teraz bez niego nie damy rady – podkreślił Jan Buczek. Jedną z form pomocy byłoby wprowadzenie mechanizmu umożliwiającego zwrot części podatku akcyzowego. Przypomniał, że taka możliwość istnieje i wynika z przepisów unijnych, każde państwo może je stosować wobec swoich przewoźników. Możliwości są symboliczne, dlatego politycy nie powinni mieć oporów przed zgodą na ich wprowadzenie. Ze zwolnień akcyzy korzysta transport morski, śródlądowy, lotniczy, rolnictwo. – Dlatego zwracamy się do posłów z prośbą o debatę na temat objęcia nim także transportu drogowego – powiedział prezes ZMPD.

– Powinniśmy stworzyć narzędzie umożliwiające ewentualny zwrot akcyzy, które mogłoby pomóc w sytuacjach nadzwyczajnych, takich, z jakimi mamy dziś do czynienia – zgodził się z postulatami branży przewodniczący Paweł Olszewski. – Na ten temat powinniśmy rozmawiać z Ministrem Infrastruktury – dodał. Piotr Król zauważył, że o ile można opracować bezpieczny dla budżetu mechanizm zwrotu części akcyzy, to przekonanie Ministra Finansów do tego rozwiązania nie będzie łatwe. – Zwrot części akcyzy to konieczność – powiedział Przewodniczący Rady Zrzeszenia Piotr Kopczyński. – Niezależnie od rządzącej opcji politycznej dobry gospodarz musi dbać o płatników do budżetu – dodał. Z kolei wiceprezes ZMPD Jerzy Szepietowski przypomniał, że jeszcze pięć lat temu polscy przedsiębiorcy wykonywali 25 proc. przewozów w UE, zapewniając polskiemu budżetowi 10 proc. wpływów. Dziś przy 28-procentowym udziale w europejskim rynku budżet ma z tego tytułu tylko siedem procent dochodów. – To pokazuje, że branża siada i trzeba jej pomóc – podsumował wiceprezes Szepietowski.

Marek Sałek z firmy Autos zwrócił uwagę na to, że przed pięcioma laty, kiedy baryłka ropy kosztowała 120 dol., litr oleju był wyceniany na ok. 5 zł. Dziś baryłka kosztuje 30 dol., a cena na stacjach jest taka sama. Jest więc przestrzeń do zwrotu części podatku akcyzowego. – Za chwilę przestanie się nam chcieć pracować, bo dla idei nie każdy lubi. Już zastanawiamy się, czy nie przejść na emeryturę – powiedział Marek Sałek, apelując o kroki zmierzające do przedłużenia płatności VAT i ZUS. Mariusz Szymała powiedział z kolei, że częściowy zwrot akcyzy to inwestycja dla rządu – pozwala na utrzymanie się na rynku firm, które w przyszłości dołożą się do budżetu. 

– Odniosłem wrażenie, że Ministerstwo Finansów nie jest zainteresowane obniżeniem akcyzy dla transportu – powiedział członek Zarządu ZMPD Euzebiusz Gawrysiuk. Kolej, żegluga i lotnictwo w ogóle nie płaci tego podatku. Tymczasem wszystkim się wydaje, że transport można wykorzystać w nieskończoność. – Jesteśmy temu przeciwni i będziemy walczyć o stworzenie mechanizmu związanego z odzyskiwaniem części akcyzy – powiedział członek władz Zrzeszenia. – Jak się wchodzi do gry to trzeba zakładać, że się wygra. Do tego potrzebni są nam partnerzy, którzy nas rozumieją. Jestem przekonany, że jeśli będziemy blisko współpracować, to uda się nam dokonać kolejnego kroku w tym długim marszu – powiedział Jan Buczek.

Przewodniczący Komisji Rewizyjnej ZMPD Zygmunt Sieńko zwrócił uwagę na trudne i skomplikowane relacje z bankami i firmami ubezpieczeniowymi. – Transport to z zasady dziedzina wysokiego ryzyka. Co będzie się działo, gdy w Polsce powstaną strefy zamknięte z powodu epidemii? – zapytał zebranych. 

Drugim tematem było kształcenie uczniów w zawodzie kierowca-mechanik. – Ten proces jeszcze nie nabrał takiego tempa, by mógł funkcjonować siłą inercji. Dlatego musimy go nadal podtrzymywać – powiedział prezes Buczek, dziękując Pawłowi Olszewskiemu za podjęcie w przeszłości tego tematu.

Przewoźnicy z regionu kujawsko-pomorskiego od dawna podnoszą problem przestrzegania obowiązku posiadania przez firmy transportowe bazy eksploatacyjnej. Zwracają uwagę na fakt, że wchodząca na rynek konkurencja nie przestrzega tego przepisu, dzięki czemu mając mniejsze koszty uzyskuje zysk szybciej od firm przestrzegających zapisów prawa. Postulowali by urzędnik, który wydał licencję bez sprawdzenia istnienia bazy, powinien być ukarany. – To nieuczciwa konkurencja tysięcy firm – grzmieli przedsiębiorcy, domagając się rzetelnego kontrolowania, czy nowa firma spełnia wszelkie warunki, także te związane z gwarancjami finansowymi na pierwszy i kolejne pojazdy. Tajemnicą poliszynela jest to, że to fikcja, bo za 200 zł można kupić gwarancje bez pokrycia, co GITD akceptuje. – Musimy szukać sposobu, aby walczyć z tym procederem – mówili gospodarze spotkania. – Bazy to sprawa na już, bo za kilka miesięcy zostaniemy bez pieniędzy – powiedział prezes Jędrych, przy okazji przedstawiając na przykładach ostrą, często dumpingową rywalizację o ładunki. – Niech wszyscy ponoszą te same koszty. Mój przynosi 0,08 euro/km. Zarabiam 800 euro na samochód na miesiąc. A kierowca minimum 1,5 tys. euro – dodał prezes Jędrych. Kujawsko-pomorscy przewoźnicy zwracali także uwagę na to, ze na ich terenie nikt nie stracił licencji, choć powszechnie wiadomo, kto nie ma bazy i stawia pojazdy na ulicach. Dlatego potrzebna jest powszechna weryfikacja baz transportowych. Grzegorz Chełminiak apelował o oczyszczenie środowiska przewoźników z nieuczciwych firm. – Każda firma musi mieć swoją własną bazę – powiedział Piotr Kopczyński. – Dwa lata temu sprzedaliśmy wszystko, wynajęliśmy trzy bazy w całej Polsce, bo rachunek ekonomiczny jest bezwzględny. Tymczasem przy odnawianiu licencji nikt tego nie sprawdził – dodał przewodniczący Rady Zrzeszenia. Podniósł także temat spedycyjnych firm-widm. – To duży problem, dlatego wraz z PISiL powołaliśmy zespół do uregulowania tej kwestii – dodał Piotr Kopczyński.

Paweł Olszewski zgodził się, że temat baz jest skomplikowany, jednak skontrolowanie przez urzędników 36 tysięcy podmiotów jest niemożliwe. Obiecał jednak kompleksowe zajęcie się problemami przewoźników – temu tematowi ma być poświęcone jedno z posiedzeń Komisji Infrastruktury. Zdaniem Piotra Króla, który także odniósł się do kwestii baz, składanie oświadczeń jest nieporozumieniem. Wart kilkaset tysięcy euro pojazd musi parkować w przeznaczonym do tego miejscu, a nie na ulicy. – Nie zgadzam się, że trzeba odejść od oświadczeń. Powinniśmy sobie wierzyć, ale też i kontrolować. Jeśli przewoźnik oświadczył nieprawdę, powinien być pozbawiony licencji na dłuższy czas, bo nadużył zaufania – powiedział prezes ZMPD. Przytoczył anegdotę ze spotkania z przedstawicielami BGL, którzy zapytali w pewnym momencie, czy nie lepiej zamiast co chwila zmieniać przepisy, zacząć je respektować. 

Gorącym tematem były także kontrole zezwoleń. Adam Jędrych zasugerował, by GITD przekształcić w służbę mundurową, dzięki czemu łatwiej będzie zorganizować kontrole zezwoleń rosyjskich czy białoruskich przewoźników. Jan Buczek podkreślił, że szczelne kontrole zezwoleń i paliwa na granicach istnieją tylko w papierach przedstawicieli administracji państwowej.
 

Opr. RP